23 Ocak 2019 Çarşamba

Gökbilim






kbilim Dersinin Konuları

  • Uzay ve zamandaki yerimiz üzerine
  • Takım yıldızlar
  • Yıldızların adlandırılması
  • Yıldızların görünen parlaklıkları
  • Gök küresi
  • Pratik olarak gökyüzündeki açıların ölçülmesi
  • Gece yön tayini
  • Gök küresinin günlük hareketi
  • Gök ekvatoru ve Deklinasyon
  • Ekliptik ve Zodyak takım yıldızları
  • Ekinokslar ve Rektesansyon
  • Presesyon

  • Mevsimler

  • Yer'in dönme ekseniyle ekliptiğin ekseni arasında 23.5 derecelik bir açı bulunması sebebiyle, Yer Güneş etrafında dolanırken Güneş ışınları kuzey ve güney yarıkürelere farklı zamanlarda dik olarak gelir. Güneş ışınlarının dik olarak geldiği yarıkürede yaz mevsimi yaşanıyor demektir.
  • 21 Haziran Yaz Gündönümü
  • 21 Aralık Kış Gündönümü
  • Çoğu zaman sanıldığının aksine mevsimlerin oluşumunda Yeri'in Güneş'e yaklaşıp uzaklaşmasının bir etkisi yoktur. 

  • Milankoviç Etkisi

  •   Jeolojik kanıtlar Yeryüzü'nün tarihi boyunca en az 4 tane buz devri geçirdiğini göstermektedir. Bunlardan bir tanesi 2.5 milyar yıl önce diğer üçü son 1 milyar yıl içerisinde gerçekleşmiştir. Yaklaşık 250 milyon yıllık dönemlerle buz devirleri oluşmakta gibi görünmektedir ve oldukça karmaşık bir örüntü içinde 40 bin ve 100 bin yıllık periyodları içeren buzul ilerlemeleri ve çekilmeleri olmaktadır.
  • Milutin Milankovitch 1920'de karmaşık örüntünün sebebini açıklayacak bir hipotez ileri sürdü. Buna göre farklı kombinasyonlarla olmak üzere aynı anda etki eden 3 olay bu karmaşık ve küresel iklim değişikliklerine sebeb olmaktadır.
  • 1. Yer'in yörüngesinin elips şekli, diğer gezegenlerin çekim etkileri sebebiyle, 100 bin yıllık dönemler boyunca daha dairesel veya daha eliptik hallere sürekli olarak değişmektedir. Bu Yer'in Güneş'e olan yaklaşıp uzaklaşma miktarını değiştirerek Yer'in Güneş'ten aldığı enerji miktarında değişmeye sebeb olmaktadır.
  • 2. Yer'in dönme ekseninin 26 bin yılda tamamladığı presesyon hareketi sebebiyle yaklaşık 13 bin yıllık sürelerle dönme eksenin yönü 180 derece zıt yönlere bakmaktadır.
  • 3. Güneş, Ay ve diğer gezegenlerin çekim etkileri sebebiyle Yer'in dönme ekseninin sahip olduğu 23.5 derecelik eğim yaklaşık 40 bin yıllık dönemlerde 22 derece ile 24 derece arasında değişmektedir. Bu yüzden 40 bin yıllık dönemler içinde Güneş ışınları her iki yarı küreye de, açıya bağlı olarak, bugünküne kıyasla daha dik veya daha az dik gelmektedir. Bu durum mevsimlerin daha yumuşak veya daha sert oluşmasına sebeb olacaktır.

  • Kutuplarda 1 günlük süre
  •  Yeryüzünde orta enlemlerde yaşayan bizlerin 1 günlük süre içinde görmeye alışık olduğu gündüz ve gece kutuplarda 1 yıla yayılmış olarak yaşanır.

  • Ay’ın görünen hareketi

  • Ay ile ilgili en göze çarpan gözlemlerimizden biri bize hep aynı yüzünü gösteriyor olması ve bir diğeri de safhalar gösteriyor olmasıdır.
  • Ay'ın hep aynı yüzünü görmemizin sebebi kendi ekseni etrafında dönmüyor olması değil, kendi ekseni etrafındaki dönüş süresinin Yer etrafındaki dolanım süresine eşit olmasıdır.
  • Yeryüzünde orta enlemlerde yaşayan bizlerin 1 günlük süre içinde görmeye alışık olduğu gündüz ve gece kutuplarda 1 yıla yayılmış olarak yaşanır.
  • Ay'ın safha göstermesinin sebebi ise Ay'ın Yer etrafında dolanırken Güneş'ten farklı yönlerde ışık alıyor olmasıdır.
  • Ay'ın safhaları yeni Ay, hilal, ilkdördün, şişkin Ay, dolunay, şişkin Ay ( ilkine göre ters yönde), son dördün, hilal ( ilkine göre ters yönde ) şeklinde sıralanır.

  • Ay yörüngesi üzerinde 1 tam turunu 27.3 gün de tamamlar. Bun süreye "sideral ay" adı verilir.Ay'ın aynı bir safhada ard arda iki kez bulunması için geçen süre ise 29.5 gün olup bu süre "sinodal ay" olarak adlandırılır.
  • Ay ile ilgili göze çarpan bir diğer gözlem de gökyüzünde yıldızlara göre görünen konumunun her saat yaklaşık yarım derece ( yani görünen çapı kadar ) doğuya doğru kaymasıdır. Böylece ay 24 saat içinde yıldızlara göre yaklaşık 13 derece yer değiştirir.
  • Ay ve Güneş tutulmaları


  • Bir ay tutulması veya güneş tutulmasının olabilmesi için Güneş, Ay ve Yer'in aynı bir düzlem üzerinde (ekliptik düzlemi) ard arda dizilmeleri gerekir. Güneş ve Yer her zaman ekliptik düzleminde bulunuyor olmalarına rağmen Ay'ın Yer çevresindeki yörüngesi ekliptikle yaklaşık 5 derece kadar açı yapar ve Ay her zama ekliptik üzerinde bulunmaz. Bu sebeple Ay, Yer çevresinde dolanırken bazen ekliptiğin üzerine çıkar bazen altına iner. Açıktır ki bu geçişler sırasında Ay yörüngesinin ekliptikle kesiştiği iki noktada (biri ekliptiğin üstüne çıkarken ve diğeri ekliptiğin altına inerken) Ay eliptik üzerinde bulunacaktır. Bu noktalara Düğüm Noktaları (çıkış ve iniş düğümleri) adı verilir. Düğüm noktaları (aynı Yer'in presesyon hareketi gibi) presesyon hareketi yaparlar. Bu sebeple yıl içinde düğüm noktaları iki veya üç kez olmak üzere sırayla Güneş'e doğru yönelirler. İşte bu yönelme sırasında Ay bu noktalardan birisi üzerindeyse (yani ekliptik üzerindeyse!) Ay'ın dolunay yada yeni ay safharında olmasına göre bir Ay tutulması veya bir Güneş tutulması meydana gelir. Böylece,
  • 1- Düğüm noktalarını birleştiren doğru Güneş'e yönelmiş (yani düğüm noktalarından biri Güneş'e doğru yönlenmişse) ve
  • 2- Ay düğüm noktalarından biri üzerinde olmak koşuluyla,
  • Ay yeni ay safhasında ise Güneş tutulması veya dolunay safhasında ise Ay tutulması gerçekleşir.
  • Güneş tutulmaları Ay'ın Güneş'i kısmen veya tamamen örtmesine göre farklı isimler alır. Ay'ın Yer etrafındaki yörüngesi de tıpkı Yer'in Güneş etrafındaki yörüngesi gibi elips şeklindedir. Bu sebeple, her ne kadar Ay ve Güneş'in görünen açısal çapları aynıysa da (bu bir tesadüftür) yörünge hareketleri sırasında Ay'ın Yer'e yaklaşıp uzaklaşması ve Yer'in Güneş'e yaklaşıp uzaklaşması ile görünen çaplar arasında zaman zaman  farklar oluşur. Böylece bazı Güneş tutulmalarında Ay Güneş'i tamamen örtebilirken (Tam tutulma) bazılarında tamamen örtemeyebilir (halkalı tutulma). Eğer Ay Güneş'in sadece bir kısmını örtecek şekilde Güneş'in önünden geçerse bu durumda Parçalı tutulma görülür.
  •     Ay tutulmaları ise Ay'ın Yer'in gölgesinin hangi kısmından geçtiğine göre isim alır. Yer'in gölgesi merkezde koyu bir "tam gölge" ile onu çevreleyen daha az koyu "yarı gölge" den oluşur. Aşağıdaki resmi inceleyiniz.

  • Gel git olayı
  •  Ay ve Güneş'in Yer üzerine uyguladıkları kütle çekim kuvvetlerinin etkisini karalara göre daha gevşek yapıya ve büyük kütleye sahip olan okyanuslar (daha küçük oranlarda deniz ve göller) üzerinde daha kolay görebiliriz.
  • Çekim etkisi Yer'in Ay'a yakın ve uzak kısımlarında iki kabartı oluşturacaktır. Bu, Yer kendi ekseni etrafında dönerken her hangi bir yerde günde iki kez gel git olayı yaşanacak demektir. Güneş'in etkisi de hesaba katıldığında, Güneş ve Ay'ın birbirine göre olan konumlarına bağlı olarak hissedilen çekim gücü değişecek ve gel gitlerin şiddeti de buna bağlı olarak değişecektir. Aşağıdaki animasyonu inceleyiniz.
  • Yıldızların yaşamı
  • Astrobiyoloji




21 Ocak 2019 Pazartesi

Güncel Sanat ve Eleştirel Kuram ( Final Sınavı )


                                              
                                                        ( 6 Kasım 2018 Salı Ders Notu )

Kültürel Bellek


                                                       ( 4 Aralık 2018 Salı Ders Notu )

Tekinsiz Kavramı 

  • Tekinsiz bir duygu durumudur. Bir histir. Hoş bir hissiyat değildir. Tedirginlik verici, korku uyandırıcı bu hissiyat bizi mekana bağlar. Freud'un kısa bir metni tekinsiz, burada bildiğiniz bir coğrafya yoktur karşınızda, coğrafya söz konusu olduğunda kimlik vardır, aidiyet vardır. Tekinsizlik hissinin ortaya çıktığı an öyle bir andır ki, kimliğin aidiyetin sorgulandığı bir ana denk düşer. Savaş ortamı, çatışma ortamı. Uncanny ev gibi olmayan anlamına çıkıyor. Freud'un tanımında kendini evde hissetmeme halinin yarattığı bir şey. Dolayısıyla o bizi coğrafyanın tekinsizliğine götürecek.
  • Freud'un tanımında tanıdık ev gibi olan bir yerin aslında tanınmaz bir hale dönüşme halidir. Bildik olan kişiye yabancılaşmıştır. Kişi bu tanıdık olmadığı ile tekrar karşılaştığında o zaman yüzleşme yaşayamadığı zaman tekinsizlik hissi ortaya çıkar. Bastırılan geri döndüğünde tekinsizlik hissi insanda uyanır. En temel örnek korku filmleri tümüyle tekinsizlik hissiyatı üzerine işler. Çünkü hayalet evler, birşey olmuştur olan bir şekilde açığa çıkmaz bir türlü, çözülememiş problem bu tekinsizlik hissini izleyiciye de geçirme hissi de önemlidir. 
  • Freud makalesini 1919 yılında yazıyor. 1.Dünya Savaşı sırasında Freud Yahudi ve Avusturyalı Naziler başa geldiğinde Freud'un kitaplarını Berlin de yakıyorlar. Avusturya dan kaçmak zorunda kalıyor. Londra'ya yerleşiyor. Dolayısıyla kendisi de ev gibi olanın ev gibi olmayana dönüşümünü yaşamış. Tekinsizliği bilen bir figür. Psikanaliz kuramı, bastırılanın geri dönüşü, onun yarattığı travma.
  • Uncanny İngilizce de esrarengiz gizemli anlamına geliyor. Özellikle Almanca yazan yazar Heimlich kelimesini kullanır. Bu ev gibi anlamına gelir. Olumsuz ek Unheimlich ( ev gibi olmayan ) dır.
  • Freud'a göre bir zamanlar bildik ve tanıdık olan ev gibi olan bir şey yabancı ve bilinmeze dönüşmüştür. Bizde tekinsizlik yaratan şey bizim bastırdığımız duygularımızın, korkularımızın, yaşadığımız olayların, travmaların birden su yüzene çıkmasından kaynaklanan bir deneyimdir. Bu deneyim insan da aidiyet sorunu yaratır. Freud'a göre tekinsiz ikili bir duruma göndermede bulunur. Bir yandan yakın, tanıdık olan bir yandan da tanıdık olmayan, ev içinde ev gibi olmayan ile karşılaşma halinin yarattığı bir rahatsızlık duygusudur. Kişide tekinsizlik duygusu uyandığında evimizde sanki hayaletler varmış gibi hissederiz.
  • Başkalarının bilmemesi ya da öğrenmemesi için saklanmış, gizlenmiş, görünmez kılınmış olandır. Birinin arkasından tekinsiz bir şey yapmak. Tekinsiz buluşmalar, randevular. Bir başkasının rahatsızlığına tekinsiz bir zevkle bakmak. Tekinsiz iç geçirmek, tekinsiz ağlamak. tekinsiz davranmak, saklanması gereken bir şey varmış gibi davranmak, tekinsiz aşk, tekinsiz mekanlar.
  • Dolayısıyla tekinsiz olanın bir yandan bildik ve tanıdık olanın diğer yandan saklanmış ve gizlenmiş olan olduğunu kabul ediyoruz. Ne zaman kişi hatırlar, o zaman hafıza devreye giriyor. Ya da gerçekle yüzleşir o zaman tekinsizlik halinden de kurtulma söz konusu olabilecek. Tekinsizlik deneyimi yaşadığımızda ev özlemi çekiyor değilizdir
  • Zaima Bhimji ingiltere de yaşayan bir sanatçı, Uganda dan ayrıldıktan 26 yıl sonra oraya gidiyor. Bir yolculuğun hikayesi olarak bir sanat filmi ortaya çıkıyor. Geri dönüş hikayesi, Uganda'nın diktatörlük rejimi ile birlikte ülkenin her köşesi adeta bir terör alanı haline geldikten sonra asyalılar ülkeden kovuluyor. Kendiside o asyalılardan birisi ailesi ile birlikte. Çocukluğunu geçtiği Uganda da terkedilmiş havaalanın, evlerine, mezarlarına, hapishanelerine, askeri kışlalarında ağır ağır fotografik görüntü olarak geçen görüntülerden meydana gelmiş bir film aslında. Bu görüntüler hep şimdi de ses ise bizi geçmişe götürüyor. Uganda diktatörünün geldiği döneme geri götürüyor. 1972 yılında göreve başladıktan bir yıl sonra General İdi Amin binlerce asyalıyı Uganda dan çıkarma kararı aldığında söz konusu karar başkent Kampala da basın toplantısı ile duyurulmuştur. Film boyunca birkaç kere başka sesler arasında duyulan bir radyo yayınından alınmış konuşma bu konferanstandır. Şöyle diyor; Böylece 1972 yılından geçerli olmak üzere aşağıda sıralanan kategorilere uyan kişilerin oturma izin ve belgelerini iptal eden buyruğu imzalamış bulunuyorum. Karar sonrasında Uganda nın 19. yy.dan bu yana koloni olmasından bu yana buraya gelmeye teşvik edilen ya da zorla getirilen bu topraklarda yaşamış insanlar sonra yurtlarından ediliyor. İdi Amin rejiminde komando kışlasında olduğu gibi asyalı ya da afrikalı birçok insan işkencelerden geçirilip öldürülüyor. 1971 yılında öldürülen insan sayısı en az 50 bin kişi bu rakam 300 bin ve üzerine de çıkıyor. Bhimji'nin imgeleri bir şey olmuş olanı görüntülerde algılayamıyoruz tekinsiz mekanlar ile karşı karşıyayız hiç bir insan da karşımıza çıkmaz bir tek bir yerinde gölge çıkar. Kalaşnikof'u ile geçen bir gölgedir. Onun dışında insansız bir Uganda bize gösterir. Tabi ki Uganda nın geçmişinin ne şekilde şiddet içerdiğin bize hissettirir bir takım izler vardır. Olayın izlerini görürüz fakat olayın kendisini göremeyiz. Ses bir ölçüde sonradan üretilen bir sestir çeşitli sesler arasında insan sesi İdi Amin'in sesidir. Onun dışında doğa sesi bir gündoğumu ile açılır ardından mezarlıklar çukur açılma sesi eşlik ediyor cızırtılar bazı yerlerde bebek sesi kadın çığlığı bu tür seslerle aslında yıkanıyor görüntüler. Dolayısıyla tekinsizliği hem katlamış oluyor. Aynı zamanda da Uganda nın geçmişini gündeme getirmeye çalıştığını söyleyebiliriz geçmişi bugüne taşıyamıyoruz boşluklar gedikler oluyor. Ama yine de geçmiş anlayabilmek anlatabilmek önemli. Sanatçı da bunu yapmaya çalışıyor. Görüntü boş bir havaalanında bitiyor. Boş havaalanı fakat görünürde boş sesi dinlemeye başladığınızda o havaalanının dolu olduğunu anlamaya başlıyoruz. Demek ki insanlar göçüyor İdi Amin'in buyruğu üzerine ülkeyi terk ediyorlar. Sanatçıya bir mesafe var. Görüntülere bir mesafe ile bakıyoruz. Bhimji ülkeyi terk etmiş geri dönüyor yabancılaşmış olarak ülkeye dönüyor. Doğduğu topraklara. O tekinsizliğin tekinsizlik olmadığını anlatmaya çalışıyor.
  • Türkiye den örnek, Gülsün Karamustafa, Kuryeler, 1991- Türk aidiyetlerin ortadan kalktığı bir an yavaş yavaş osmanlı imparatorluğunun toprakları kaybettiği döneme denk düşüyor. Sanatçının büyükannesinin anlattığı göç hikayesine dayanıyor. Neredeyse süt gibi saydam yelekler duvarda asılı ve içlerinde küçük küçük objeler yazılar var. Sınırı geçerken bizim için önemli olanları çocuk yeleklerinin içine dikerek gizliyorduk. Büyük annesinin bu hikayesinden alıyor. Gerçek bir hikaye savaşın olduğu topraklar aidiyetsiz yerler ve aidiyetsiz bedenler var orada bir yerden bir yere doğru yaşamak için kaçmak zorunda olan insanlar yanlarına çok fazla alamıyorlar alabildiklerinide çocuk yeleklerinin içine gizlemişler. Askerler çocukları tehlikeli kişiler olarak görmemişler. Dolayısıyla saklanabilmiş yelekler içinde kişilerin özel küçük nesneleri. Sanatçı bir şekilde hayalet gibi tekinsiz beden tüm kodlarından ayrılmış bir beden olma halini bu çocuk yelekleri üzerinden anlatmış oluyor. Dolayısıyla kurye olma hali çocuklar naif olarak görülür herhangi bir sorun çıkarmayacak varlıklar olarak görülürler. Onlarla birlikte insanlar kendi geleceklerini de taşımışlar. Duygusal ve fiziksel anlamda gittiği yerde kendini yabancı hissetmeme bir yandan geçmişe bağlı kalabilme bir yandan yaşamını  yeni bir yerde yeni bir coğrafya da sürdürebilme onun yarattığı gerilim onunla baş etme halini iyi anlatan bir çalışma yine bellek ile ilgili.

                                                      ( 11 Aralık 2018 Salı Ders Notu )
  • Fransız postmodern felsefeci Gillies Deleuze sinema kuramı iki kitabı vardır. Sinema 1, Sinema 2 olarak geçer. Sinema 1'in alt başlığı hareket görüntü olarak geçer. Diğeride Sinema 2 Zaman olarak geçer. Tüm sinema tarihi aslında bu kavramla okumaya girişir. Hareket görüntü geleneksel sinemanın harekete odaklandığını söyler. Fakat 1960 lardan sonra Fransız yeni dalgası yeni gerçekçi akımı sinemada onların filminde zaman görüntü karşımıza çıkar hareketden bağımsızlaşma. Chris Marker'in bu filmi tanımadığımız kendini görmediğimiz bir kameraman kameramanın çektiği görüntüler eşliğinde bize bir kadın onu anlatıyor. Kameramanı görmüyoruz dünyayı gezmiş bir kameraman özellikle afrika ve asya  dünyayı gezen kameramanın görüntüler eşliğindeki bir mektubu kadın sesi o görüntüler geçerken kameramanın söylediklerini ya da yazdıklarını aslında bize sesli olarak söylemiş oluyor. Film bellek üzerine kameraman şu soruyu soruyor görüntüleri dondurarak anı yakalayabilirmiyiz film çekerek geçmişi koruyup saklayabilirmiyiz gerçekliği ya da olanı temsil edilemez halde yorumlamak Chris Marker'ın filminde yaptığı şey. Görüntülerde anlatım metninden kaçıyor. Aynı zamanda bize birşeyler ifade ediyor.
  • Filmin kendisini bir çeşit felsefe yapmak olduğunu söylüyor. Aslında sanatın kendisinin düşünce ile ilişkili olması bu görüntüler karşısında. Aslında bellek belleği saklayabilirmiyiz saklayamazmıyız. Bellek üretilen bir bellek midir. Yoksa resmi bir bellekmidir. Kurgu mudur yoksa gerçekmidir. Bu soruları film boyunca sorduruyor Chris Marker. Gillies Deleuze Sinema ile film arasından bağlantının düşünce olduğunu söyler düşünce üretimi ile ilgilidir. Zaman nasıl kayıt altına alınır. Zaman nasıl saklanır. Zaman hakkında nasıl konuşabiliriz. Hem yazınsal anlamda hem de görsel anlamda Deleuze kitabı okuması zordur. Bilgi yoğun kitaplardır. Filmi anlatmaz. İlgilendiği iki kavram 1. Hareket görüntü 2. Zaman görüntü 
  • Henri Bergson a göre zaman geçmekte olan bir zamandır bir akış halindedir. Hiçbir zaman statik değişmez değildir. İnsan bilinci de belleğin oluşturduğu bir ögedir. Belleğin kökeni Bergson'a göre geçmişin şimdiki süreden uzamasıdır. Zaman geçmektedir düşündüğünde şimdi dediğinde geleceğe akıyor. Şimdi de kalamıyor. Geçmiş devam eden olduğu için aynı zamanda gelecek zaman. Değişen dönüşen durumlara süre diyor akış anlamına geliyor. Kesintisiz ilerleme. Geçmişin gittikçe büyüyen geleceğe doğru açılımı anlamına geliyor. Dolayısıyla modernizmin bir başlangıç ve varış zaman kavramı Bergson'un zaman kuramında karşımıza çıkmaz. Gerçeklik de hep hareket halinde deneyim içinde Bergson'a göre. Şimdideyken geleceğede uzanıyor. Bellek de durağan değil. Buradan yola çıkarak geleneksel sinemanın aslında hareketleri art arda dizmekten meydan geldiği aslında düz çizgisel hikaye kurgusunun temel alındığını söyler. Zaman hareketin emrine girmiştir. Hareket ön plandadır. Harekete göre bir zaman kurgusu vardır geleneksel sinemada. Şu anlama gelir Hareket görüntü sebeb sonuç etki tepki ilişkisine dayanır. Oysa 1960 ve sonrasının sineması düz çizgisel değildir. Hareket görüntü parçalar bir bütünün oluşmasına bir öykünün kurulmasına neden olur. Zaman ve görüntüde özel çekimler vardır. Nerdeyse bir görüntü ile diğer görüntü arasındaki ilişki nedensiz ilişkidir. Zaman görüntüde süreklilik ortadan kalkmıştır. Bir şekilde öykü sona erişemez. Mutluluğu temsil edememe halini siyah görüntü ile vermiş. Bir şeyi doğrudan anlamlandırmak yok. Sezdirmek var. Hareket görüntü fiziksel mekanın keşfi ile ilgilidir. Mekan çok temeldir. Oysa zaman görüntü bellekle rüya ile sezgi ile hayali olan düşünce ile ilgilidir. Belirli bir anlatı ya da hikaye kurmak için devreye sokulan güçlü bir görüntü değildir.  Deleuze zamanın akışı içerisinde imgesel  Deleuze göre Sinema bir temsil değildir bir temsiliyet aracı değildir.bir olaydır aslında bir vakadır. Sinema hareket görüntülerden meydana gelmiştir zaman görüntünün emr
  • Marker, Bergson’un tanımladığı tarzda felsefe yapıyor , “düşüncenin alışılmış yönünü tersine” çeviriyor. Geçmişi analiz ediyor, fotografik imgeleri analiz aracı olarak kullanıyor. Zamanın sınırını sorguluyor, zamanın deterministik karakteriyle hesaplaşmaya girişiyor. Zamanın değişik boyutları arasında kronolojik gelişme ve ilerlemeyi dikkate almaksızın bağ kuruyor. Belleğin gücünü sınamak için zamanın yönüyle dilediğince oynuyor.


                                                         ( 18  Aralık 2018 Salı Ders Notu )

Kültürel Çeviri

  • Öteki kavramından bizi çıkarmasıdır. Kültürel çeviride fark kavramı devreye giriyor. İkili farklılıklardan söz edemeyeceğiz
  • Özellikle 1960 larla birlikte avrupanın başka kültürlere bakması ve sorgulaması sömürülerini kaybetmesi dolayısıyla kendi avrupalılığını sorgulaması yeni alanlar sömürge sonrası eleştiriler
  • Avrupa merkezci bakışın eleştirilmesi göç kölelik temsil oryantalizm temsiliyet meselesi toplumsal cinsiyet ırksal farklılıkil
  • Coğrafya sınır koyuyordu bedenin ve dilin ötesi
  • Öte derken transit bir mekandan bahseder. Ötede kimlik ile geçmiş ile geleceğin içirinin dışın bütün o karşılıkların bertaraf edileceği bir alan zamanın mekanın öte yeni bir ufuk değil bir köken arayışı yok sabit bir kültür yok. Öte belki ara mekanı açıyor bize hem gerideyiz hem transit bir mekan
  • Sınır çizmek mümkün değil benim kimliğim hem kavramsal hem somut mekan
  • Öteki yerine fark kavramı devreye giriyor. Kimlik olarak farklı düşünmek değişmeyen statik bir kimlik önermesiyle gelmiyor. Birlikte yaşamanın kültürel müzakere ortamı olduğu özneler arası bir ilişki
  • Avrupa kentleri baktığımızda diasporik bir mekan açtığı doğduğu topraklarda yaşamayanları ifade ediyor. Diasporik kimlik almanya daki türkler. Avrupa olma halini sıkıntıya sokuyor. Avrupa kenti bir afrika kenti oluyor. Sömürge tarihini görürüsünüz.
  • Enes      Balık hikayesi 1988 1994 arasında farklı kentlerin limanlarında çekimler yapıyor. Liman öteyi anlatmak için uygun mekan. Transit mekan geçişli akışkan bir mekan. Liman kentleri farklı kültürleri barındırır.
  • Evin Aladağ'ın fotografik çalışmaları türk kürt ve alman kimliklerini bir arada tanımlıyor. Gerçek yaşanmış deneyimlere karşı. Kent manzarasında avrupanın homojen mekanında kışkırtıcı bir şekilde ortaya çıkıyorlar. Bir çeşt kent göçebeleri. Alternatif bir hız ivme getiriyorlar Hiphop dışarıda bırakılanın öteki olanın ürettiği bir kültür. Hiphop dansçıları kendilerini dile getiriyor. Gerçekte bedenin çeşitli tempolardan meydana gelen bir ayakları buradaysa kültürel bir alışveriş bağlamında 
  • Kimliklerin sonsuz çeviriler old söyler. S.Hall çeviri bağlamında kimliklerden konuşmak benlik ile öteki arasında. Çeviri farklılığın sonsuz. Artık fark kavramı geçişgenlik kompozit diller karma tarihler Çok kültürlülük de bir düzenleme ihtiyacı vardır. Avrupanın politikası bu yüzden ifade edilir. Farklılıklarla onları düzene sokma gayretinden ziyade birlikte yaşamaya hazırmıyız. Walter Benjamin bir dili diğer dile çevirmek anlamına karşı çıkar. Bunun mümkün olamayacağını söyler Dil üzerinde çeviri durur. Kültüründe bir dil olarak değerlendir. Özellikle çevrilerbilirlik kavramı üzerinde duruyor. Bir sözcüğün diğer dile çevirmek den farklı bir anlama geliyor bunun fazlasının arayışına giriyor. Orjinal metin günümüze taşınır. Çeviri hep güncellenir bu orjinal metnin hem güncellemesi hem gelişmesi anlamına gelir. Benjamine göre diller birbirne yabancı değildir bir akrabalık ilişkisi vardır. Akrabalık çeviri yoluyla ortaya çıkabilir. Buradan da çevrilemezliğe gelir. Çevrilemezlik doğrudan bir katkı olabilir. Benj çevirilerimiz en iyileri çeviri ana dili geliştirmek için kültürel çeviri kavramı önemli Çünkü çeviri yoluyla melez birşeye ulaşıyorsunuz. 
  • Esra Ersen, Eğer isveçce konuşabilseydin, filmin en başında başvuruları kabul edilmiş diğeri ise başvuruları henüz kabul edilmemiş. Bu kurslardaki göçmenlerden eğer isveçce konuşabilselerdi ne söyleyceklerini yazmalarını istiyorlar. Kamera önünde kendi metinlerini okumaya çalışıyorlar. Tekliyorlar. Öğretmen tıkandıklarında düzeltiyor. O da didaktik bir öğretici olarak kendini gösteriyor. Arka planda melekler stocholm manzarası figür ile arka plan hiç uyuşmuyor. Dolayısıyla dil bir bariyer olarak karşımıza çıkıyor. Kültürel çeviride bu bağlamda tartışmaya açmak. Osmanlı 1872 de ilk osmanlı türkçesi ile roman tarihte iki farklı roman daha var. Rum harfleri ile osmanlıca yazılmış. Bir taneside ermeni harfleri ile osmanlıca yazılmış. Osmanlıca ve ermenice bilmezseniz. Resmi tarih bizi Şemsettin Sami ile sınırlandırmış. Bir tanesi temaşa i dünya cefakarı cefakeş. Okumak ve yazmak üzerine enstalasyonu.
  • Amerika ve meksika arasında meksikalı bir sanatçı amerikan ırkçılığını sorgulayan performanslar gerçekleştirmiş. Bu bedenin içinde bir zamanlar meksikalı yaşardı. Bir asimilasyondan bahsediyor. Dil kurslarının yapmak istediği de o egemen kültürün yapmak istediğide o. Sağır bir sokak dilencisi olarak asimile edilmiş kimliğine vurgu yapan bir çalışma. Amerikaya gelmek onun için nelere malolmuş. Bu beden amerikan kültürünün kendi içindeki melezliği görmezden gelmesi yadsıması ile ilgili çalışma. Kültürel etkileşimler bir anlamda yok sayılıyor. Hangi coğrafyaya giderseniz gidin hikayenin kahramanları değişiyor. Ama hikaye birbirinin benzeri oluyor. 
  • Bu kimlik politikaları dışında kültürü düşünebilmek için önemli bir kavram Kültürel Çeviri


                                                         ( 25  Aralık 2018 Salı Ders Notu )


Feminist Sanat

  • Feminist sanata giriş gibi Griselda Pollock metni üzerinden bakışın farklı lehçeleri var. Onlardan biri de sinemada bakış.1980 ler Cindy Sherman'ın kendi kendine çektiği fotoğralar. mizansen Sinema önemli Laura Mulvey'in makalesi psikanaliz kuramından yola çıkıyor.
  • Görsellik anlatı sineması bakış üzerine temel bir metindir. Psikanaliz kuramı nasıl görsel alana uyguluyor. 
  • Çıkışında iki önemli Gerilla Girls kadınların sanat tarihindeki ve müzelerdeki temsilinin çok yetersiz olması kadının bir anlamda sadece bir nü olarak müzeye ve temsile yerleştirilmesi. Eğer çıplaksanız müzeye girebiliyorsunuz diyor Gerilla Girls
  • İkincisi ise kadın sanatçılarının kendi yaratıcılığının gözardı edilmesi tarihin sayfalarında bir anlamda silinmişler. 1970 lerde feminist sanatın ortaya çıktığı dönemde yeniliklerin ortaya çıktığı dönem. Kadın sanatçılar video enstalasyon beden gibi malzemeleri ilk kullanan sanatında itici gücü kadınlar olması önemlidir
  • 1960 yılların sonundan itibaren kadınlar ile birlikte tüm ezilenler sınıfsal çatışma halindeki insanların kendi haklarını sokakta duyurduğu dönemde çıkıyor. İşlerde sadece kadınların yer aldığı sergiler yapılıyor. 1972 yılında 109 çağdaş sanatçı- Kadın sanatçılar1550-1950 gibi. Amerikan sanat müzesindeki sergilenen eserlerin %22 si kadın sanatçılar o tarihten önce de % 5-10 bunun üzerinede eleştirmenler duruyorlar. Kadın sanatçıların üretkenliğinin göz ardı edilmesi 3. olarak da 1960 lar ve sonrasında yaratıcı anlayışlarının çağdaş sanat için çok belirleyici olması. Malzemenin çeşitlenmesi kadın sanatçılarında yaratıcı bir şekilde bunları kullanması.
  • Gerilla Girls amerikalı bir grup performanslar gerçekleştirirler goril maskesi takarlar afişler büyük boyutludur. Metropolitan müzesinde bir çıplak kadın yüzünde bir goril maskesi. Soru metropolitan müzesine girmesi için kadınların illa çıplak mı olması gerekir. Altta bir istatistik müzenin modern bölümündeki sanatçıların %5'inden azı kadın ama eğer koleksiyona bakacak olursanız %85 kadarı nü kadın. %85 oranında çıplak bir kadın olarak temsil alıyorsunuz. Müthiş bir eşitsizlik. Dolayısıyla müze tarihine nasıl sirayet ettiğine dair
  • Chicago'nun bir akşam yemeği enstalasyon çalışması Sanat da yer etmiş 39 kadın için hazırlanmış eşkenar üçgen masa sıra sıra tabaklar her tabağın bir örtüsü var. O tabak kimi temsil ediyorsa o yer alıyor. Tabak içindeki yemek forma baktığınız vajinanın varyasyonlarını görüyoruz. Kadının yaratıcılığını sanatsal anlamda kutsamıyor sadece örtüde de kadının emeğini onu da koymuş oluyor. Kadın hem kültürel anlamda yaratıcı aynı zamanda zanaatkar sınırı kaldırıyor. Tarih de ana erkillikten ata erkile geçilmiştir. Tarihsel süreçte nasıl kadının adı yok edildi. Tabakta temsil edilmeyen kadınların ismi içeride karşımıza çıkıyor. Eleştiri kadını tek tipleştirme var. 
  • Doğum sonrası belgesi Annelik deneyimini kayıt aldığı bir çalışmadır. Annenin çocuktan kopamama halinin de problem olduğu çocuk ve annenin kurulan ve zamanla gelişen ilişkilerine yoğunlaşıyor. Hem annenin hem de çocuğun birbiri için geçici obje olma halini alıyor. Psikanaliz kuramına dayanıyor. Anne fetişizmi deniyor. Bu tür lekeli kumaşlar yemek yerken artıkları bunlarıda analiz edecek şekilde duvarlara asıyor. Arzunun sembolüdür. Temsilin fetiş doğasına dikkat çekmek için
  • Cindy Sherman kadınlık halleri kendini çektiği çeşitli fotoğraf dizileri vardır. İlk siyah beyaz sonra renkli. Kadınlık hallerini sinemada reklamlarda kitle iletişim araçlarında kadın temsillerinin gerçeklik olmadığını kurgu olduğunu kadının inşa olduğu kadın nasıl bakışın nesnesi haline geliyor sinemada reklamlarda. Kadın bakışa sahip değil aslında bakışın nesnesi dolayısıyla  bakışın mekanizmasını bize çözdürüyor. Her birinde faklı kıyafetlerle makyajlarla peruklarla karşımıza çıktığı için kendine farklı rol veriyor. Bunların hiçbirinde Cindy Sherman'ın kendi yoktur. Bir kadın vardır. Her birinde başka bir kadın vardır. Fotoğraf yüzeydir
  • Bizide izleyici olarak bakan konuma getiririr. Kadınlar tekin değildir. Kamusal mekanda bir kadın doğrudan gözümüzün içine bakar. Bu çalışmaların her biri duyguların kişiselleşmesi olarak adlandırır.
  • Freud u ingilizceye çevirmiş teorisyen sahte tavır anlamına gelen maske takmak kadınlığın tam anlamıyla her birinde farklı bir kadın formuna girerek kadının inşa edildiği aslında kimliği üzerimize giyiniyoruz Onun gerisinde bir kadınlık olmadığını söyler. Öğrenlmiş dayatılmış örtü hali kıyafetin gerisinde özne olarak kadının kurulduğunu vurgulamış oluyor. mış gibi yapmak özdeşleme isteği ile kimlği oturu
  • Sherman da kadınlığın ne kadar muğlak olduğunu gösteriyor. Gerçek kimliğin ne olduğu sorusu akla geliyor.
  • Laura Mulvey sinemada kadının nasıl bir arzu nesnesi olarak kurulduğunu kadının cezbedici yanını eleştirir. Psikanaliz kuramından belirli terminolojileri alır sinemada eleştirir 
  • Babanın yasası devlet ev içinde baba gücü elinde bulunduran bir sembol değeri olan bir şahsiyet kadın yokluk ile ilişkilendiriliyor. Eksi ile başlayan kadın artı ile başlayan erkek oluyor. Bu asimetrik durum toplumsal yapıyıda belirliyor. Sinemada bakma eyleminin verdiğ zevk üzerinden toplumsal olarak bir korku kadın gibi olmak kadınlık bir nesne haline getirilerek bu korku savrulmaya çalışılıyor. bir kadın suçlanır diğeri kadına erotik bir nesne olarak bakılır. İkisinde de kadını edilgen kılmaya çalışarak o korku le başedebilmek sinemada ise zevk unsuru üzerinde durur. Büyülenme bakma sinemada şöyle işler birincisi röntgenleme bizim old alan karanlık ışıklı alana bakıyoru biz bakanız baktığımız ekran. Mulvey e göre çocuğun içsel sahne merakına kadar geri gidiyor. Başkalarının bedenlerini görmek ister çocuk
  • İçsel merak tahrik nesnesine dönüşmüştür. İzleyicinin baktığı kadın oyuncudur. İkincisi ise ayna evresi altı onsekiz aylık kadar bebekler aynada kendini görmeye başlar çocuğun egosunun geliştiği dönemdir. Çocuk adeta kendi imgesi ile büyülenmiştir. Çocuk kendisini kusursuz olarak görür. Narsisizm sinema ekranında da karşımıza çıkar ayna ile perde arasında ilişki kurar. Özdeşleştiğimiz ise bizde olmak istediğimiz kişi ile özedeşleştiririz o da erkek karakterdir mükemmel güçlü karar alan erkektir kadınsa bunlardan yoksundur klasik sinemada. Mulvey sinemanın görsel dilini erotizm üzerinde kadın bakılır teşhir edilir erkek film boyunca haz nesnesine dönüşmez. İzleyici kadın röntgenci pozisyonunda bakar.
  • Cindy Sherman ataerkil düzen erkekler davrandıkları gibi kadınlar göründüğü gibi erkekler kadınları seyreder kadınlar seyredildiklerini seyreder. Cindy de mesafemiz var çünkü tekinsiz kadınlar hikayenin hangi parçası bu kadın kim sorularını sordurur.
  • Ardından bunu yeterli bulmuyor sanatçı protezler eklemeye başlar. Caravaggio nun tablosunu nasıl yorumladığı yeniden sahneliyor sanat tarihin estetik kriterlerini sorguluyor. Sonra zillet ile tanımlayabileceğimiz artık kendi görüntüsünü kullanmaz. Kan irin ter kir kadavra çöp nesne olmayan şeyler. Aslında onlarla biz oluruz ama yok saymaya çalışırız. Bedenimin benim hale gelmesi için dışarı attığım balgam ter sayesinde bedenim saf olur. 
  • Mesela gettolar örneğin tarlabaşı her ne kadar kente ait olsa da aslında var yok sayılan şeyler zillet sebebi dehşet duygusundan uzakta kalabilmek için yokmuş gibi davranıyoruz. Cindy Sherman toplumsal dünyamızdaki kirlenmişliği ortaya koyabilmek için zilleti kullanır. Güneş gözlüğü içinde imge dili dışarda bir ceset görüyoruz. Ya da Chucky fotoğraf
  • Tüketen de batı arınmaya çalışanda batı bir ikiyüzlülük var. Mesela yoga, pilates gibi. Ciny dada ve sürrealizmden etkilenmiştir. Claude Cahun hem yahudi hem lezbiyen fransız sanatçı

                                                         ( 7  Ocak 2019 Salı Ders Notu )

Kamusal Sanat 


  • Ayşe Erkmen, Taşınan Gemiler, 2001 - Çok büyük boyutlu bir proje biletler basılıyor, flamalar var, insanlar yolculuk yapıyorlar. Onların sahip olmadığı bir kent perspektifi sanatçı frankfurt halkına sağlamış oluyor. Kent sakinlerine başka bir perspektiften kenti görme imkanı vermiş oluyor. Şu önemli, Mürettebat ile birlikte taşınan gemiler de bir ödünç alma fikri var. Taşırken dönüştürme değil de bir ödünç alma kendi bağlamından da kurtarma var. Yolcu vapurlarının kendi işlevleri ile kendi mürettabatı ile esas bağlarını gösteren tam anlamsallıklar ile yalnızca yer değiştiriyorlar ve seyirlerine devam ediyorlar. Bir süre için sonradan proje bitiyor. Geçicilik, anonimcilik, katılımcılık önemli. Katılım kamusal sanat projesinin en temel özelliklerinden biri olabiliyor. Sergileme yok bir kullanım var. Bir işlev üstleniyor. Kamuya ait. Var olmayan bir kamusallığı görüyoruz vapurla kenti seyehat
  • Ayşe Erkmen,                                              Ses entelasyonu, bu sadece ses'ten oluşan bir çalışma - Berlin metrosuna ne zaman bir tren girse bir hareket alıcısı üzerinden bir holywood filmini çağrıştıran bir melodi duygusal melodiler çalıyormuş gibi. Perona giren durduğunda ise ses bandı kesiliyor. Proje bundan ibaret. Adeta sesle birlikte trenin gelmesi ile birlikte başlayan müzik ardından kesiliyor. Ne gürültüdür ne müziktir belki bunun üzerine düşünmeyi sağlıyor.
  • Vahit Tuna, Eve Gelirken Ekmek almayı unutma, 2000
  • Canan Şenol, Nihayet içimdesin, 2000 - Kadıköy Caferağa mahallesinde Tabela Sergileri kapsamında gerçekleştirdiği Nihayet içimdesin isimli çalışması. İlk bebeğine hamile kendi kişisel hikayeside var. Cinsel çağrışım da var. Apartman sakinlerinin hoşuna gitmiyor. Bu proje belediyeye şikayet ediliyor. Üst kat komşu ''ben balkonda rahat oturamıyorum. Bu proje sonlandırılsın'' diyor.
  • Banu Cennetoğlu, Liste, 2007 - Avrupa sınırlarında ölen mültecilerin 2007 yılında 800 bin üzerindeki mültecinin listesini içeren reklam panolarını kentin çeşitli yerlerine yerleştirmiştir. Hollanda'nın Amsterdam kentine ve bu liste devam ediyor. En son İngiltere'de bunu gerçekleştirdi. Aslında adı sanı bilinmeyen sadece rakam olarak bilinen zaman içerisinde bakıldığında mültecilerin sınırı geçmeye çalışırken ölmeleri üzerine aslında seri bir ölüm var. Anonim kalmadıklarını her biri insan bir kimliği var. Bunu göstermesi açısından önemli bir projedir. Avrupa da gerçekleşmiş olması önemli.
  • Canan Tolon. Kendi Düşen Ağlamaz, 2002 -  Nişantaşı bile olsa farketmiyor. Kentte yürüyememe probleminiz var.

7 Ocak 2019 Pazartesi

Uzak Doğu Sanatı ( Final Soru ve Cevapları )





                           16 EKİM 2018 TARİHLİ UZAKDOĞU SANATI DERS NOTU
  • BUDİZM:
  • MÖ 6.YY EN ESKİ DİNLERDENDİR. TANRI VE TANRIÇA İNANIRLIĞI ÜZERİNE TEMELLENMEMİŞTİR.
  • SIDDHARTHA GAUTAMA'NIN BİGELİĞİ VE ÖĞRETİLERİ ÜZERİNE TEMELLENMİŞTİR.
  • ÇİN DÜŞÜNCE SİSTEMİNİN TEMEL UNSURLARI
  • 1. TAOİZM : DİNSEL DÜŞÜNSEL İÇERİK, TAOİZMİN TEMEL UNSUR, YOL VE SÖZ, SEZGİSEL BOŞLUK, YENİ TAOCULUK, KONFÜÇYÜSÇÜLÜK, BUDİZM
  • 2. TAOCU METİNLER : I CHING, DAODE JING, ZHUANG ZI
  • 3. ANLAMLI PRATİKLER : ÖRTÜK VE SİSTEMATİK OLMAYAN, MADDELER DÜNYASI, SOMUT BETİMLEMELER
  • TAOCU METİNLER :
  • FU XI (MÖ 3000)
  • ÇİN FELSEFESİNİN PRATİK ALANLARA UYGULANABİLİRLİĞİ BAĞLAMINDA DÜŞÜNSEL TEMELLER
  • 1.BOŞLUK KAVRAYIŞ : BİZATİHİ OLAN, GÖRÜNGESEL OLAN, SEZGİSEL KAVRAYIŞ, DUYUSAL KAVRAYIŞ
  • WU ( HİÇLİK, SAHİP OLMAMA)
  • XU ( BOŞLUK )
  • KONG ( BOŞLUK )
  • 2. BOŞLUK - DOLULUK VE YIN - YANG ARASINDAKİ İLİŞKİ :
  • DİKEY EKSEN, YATAY EKSEN
  • 3. YI JING İNSAN YAŞAMINDA BOŞLUK KAVRAMI :
  • DEĞİŞKENSİZ DEĞİŞİM
  • BASİT DEĞİŞİM
  • DEĞİŞKENLİ DEĞİŞİM
  • DAĞ VE SU
  • BOŞLUK KAVRAMI ÇİNDE ÇOK ESKİYE DAYANIR. TAOİZME DAYANIR.
  • YIN - YANG İLİŞKİ BAĞLAMINDA BOŞLUĞU KAVRAYIŞ
  • TEK VARLIK TEMEL ESİN > BOŞLUK İLK BOŞLUK > YİN-YANG 2 VARLIK ( 2 YAŞAMSAL ESİN ) > 3 VARLIK ( YİN - YANG 3=2, 2=1) > 10 BİN VARLIK ( DÜNYANIN SOMUTLAŞMASI )
  • ÇİN FELSEFESİNDE İLK (YÜCE) BOŞLUĞA İKİ EKSENDE ULAŞILIR. YATAY VE DİKEY EKSENDE
  • YATAY EKSENDE > ORTA BOŞLUK
  • DİKEY EKSENDE > YİN SU-TOPRAK: ORTA BOŞLUK: YANG DAĞ GÖKYÜZÜ
  • İNSAN YAŞAMINDA BOŞLUK KAVRAYIŞI
  • ZAMAN VE UZAM İNSAN YAŞAMI İLE İLGİLİDİR.
  • DİKEY RESİMLERDE ZAMAN - UZAM
  • YATAY RULO RESİMLERDE ZAMAN VE UZAM, ZONG BING (MS 4-5.YY) MANZARA RESMİ ÜZERİNE NOTLAR, WANG WEI (MS 8.YY)
  • ÇİN RESMİNDE BOŞLUK KAVRAMI
  • ÇİN RESİM KURAMININ TEMEL KARŞITLIK UNSURLARI
  • 1. FIRÇA - MÜREKKEP : İÇ BOŞLUĞU KOPYALAYAN ÇİZGİ UNSURLARI A. KURU FIRÇA ( GANBI ), B.UÇAN BEYAZ ( FEIBAI ), C.ÇATLAK DOKUSU ( CUN )
  • 2. YIN YANG DOĞUŞU
  • 3. İNSAN - GÖKYÜZÜ : RESİMSEL ELEMANLARIN ZİHİNSEL DÜZLEMİ
  • 4. BEŞİNCİ BOYUT ( ZAMAN - UZAM )
  • KURU FIRÇA : VAR OLANLA OLMAYAN MADDE İLE TİNİN ARASINDA DENGEDE DURUR.
  • UÇAN BEYAZ : HAFİFLİK VE GÜCÜN BİRLEŞİMİNDEN OLUŞAN ETKİ
  • ÇATLAK DOKUSU : KONTÜRLÜ OLSUN YA DA OLMASIN BOŞLUKTA BİÇİM İŞLEVİ GÖRÜR.
  • YİN - DIŞ YASALAR
  • YANG - İÇ YASALAR GÖKYÜZÜ DAĞ
  • DAĞ VE SU - BAMBU - ORKİDE - KASIMPATI - SÜS ERİĞİ AĞAÇ - SAKURU - KİRAZ
  • RESİMSEL ELEMANLARIN ZİHİNSEL DÜZLEMİ WU DAOZİ - LI SIXUN
  • DERİNLEMESİNE UZAKLIK ( SHAN YUAN ) DAĞ GRUPLARI - UFUK ÇİZGİSİ - ÇOK UFUK ÇİZGİSİ
  • YÜKSELTİLMİŞ UZAKLIK ( GAO YUAN )
  • YATAY UZAKLIK ( PING YUAN )
  • UZAMA YAZILAN ŞİİR, RESSAMIN DÜŞÜNCELERİNİN TABLOYA AKTARILMASINA OLANAK SAĞLAR.
  • BEŞİNCİ BOYUT : RULO YAPMAK. EVREN TABLOSUNU İÇİNE KAPATMAK.
  • BOŞLUĞUN HEYKELİ

23 EKİM 2018 TARİHLİ UZAKDOĞU SANATI DERS NOTU

  • YUHAU'NUN ON KELİMEDE ÇİN KİTABINDA KENDİ YAŞADIĞI KÜLTÜR DEVRİMİNİ ELEŞTİRİYOR. HALK, LİDER, OKUMA, YAZMA, KOPYACILIK, ALDATMA ÜZERİNDE DURMUŞ.
  • ULUSLARARASI ÇİN RADYOSUNUN ON KELİMEDE ÇİN ; SÜREKLİLİK, GENİŞLİK, ESNEKLİK, DENGE, MERKEZİLİK, YÜZ, İLİŞKİ, GÜVENLİK HİSSİ, KLİŞELER, RİTÜEL
  • 1. YAZMAK  : 
  • KALİGRAFİ SANATI MÖ 4000, ÇİNCE KARAKTERLERİN KÖKENİNİ OLUŞTURAN EN ESKİ RESİM YAZILARI ÖRNEĞİN YANGSHOU KÜLTÜRÜ MÖ 4800-200 
  • FIRÇADA UÇ, ORTA, DİP BÖLÜMÜ KULLANILIYOR. KAZ BOYUNLARINDAN ETKİLENMİŞTİR. QIAN XUAN KALİGRAFİ SANATINI GELİŞTİRMİŞTİR.
  • 2. ÇİN'İN EN LERİ (GENİŞLİK ) :  
  • ÇİN SEDDİ 8850 KM, 1,8 MİLYON İŞÇİ KUZEY Qİ DÖNEMİ, MÖ 700 - MS 1644 YILLARI 
  • QIANWEI YISHU, 5400 KM, 1200 KARIZ KANALI, MÖ 3.YY
  • 1795 KÖY 60 KÖPRÜ, 24 KİLİT HAVUZ MÖ 3. YY İNSAN YAPIMI BÜYÜK KANAL - SARI NEHİR İLE YANZİ BİRLEŞTİRİLMİŞTİR.
  • YASAK ŞEHİR MİNG DÖNEMİ 10.170.000 M2 TOPKAPI SARAYININ 127 KATI
  • YAZLIK SARAY JING DÖNEMİ (1153) 2.900.000 M2 TOPKAPI SARAYININ 36 KATI
  • XI'AN 8000 FİGÜR, 22.000 M2 700.000 İŞÇİ, MÖ 221-207
  • JIANGXI, 416 M UZUNLUK 68 M YÜKSEKLİK, 2012
  • LESHAN, 72 M, MS713
  • SONGZHUANG SANAT BÖLGESİ 25 KM2'LİK ALAN, 5000 SANATÇI, 22 MÜZE, 113 GALERİ, 22 KÜLTÜREL İŞLETME
  • 3. ESNEKLİK :
  • DOU GONG YAPI SİSTEMİ
  • ANTİK ÇİN, DÜNYA'NIN MERKEZİNİN ÇİN'DE OLMASI GİBİ MERKEZİLİĞİ SİMGELEYEN SARI NEHİR'İN ÇEVRESİNDE ŞEKİLLENDİ.
  • SARI NEHİR VE YANGZE NEHRİ
  • BATI ZHOU, HE ZUN
  • SIMA QIAN
  • 4. MERKEZİLİK :
  • EKONOMİK MERKEZİLİK İPEK YOLU
  • 4 BÜYÜK BULUŞ KAĞIT, MATBA, PUSULA, BARUT
  • MODERN ÇİN'İN MEKEZSİZLEŞTİRİLMİŞ GÜÇLÜ DENETLEYİCİ MERKEZİ YÖNETİMİ 4 BÜYÜK ŞEHİR BELEDİYESİ (ÖZEL YÖNETİMLİ BÖLGE), 5 ÖZERK BÖLGE (ÇOK ÖZEL KONUMLU YÖNETİM), 23 EYALET
  • TOPLUMDA MERKEZİLİK
  • YEMEK KÜLTÜRÜNDE MERKEZİ
  • ÇİN'İN YOL-KUŞAK İNSİYATİFİ
  • KARA İPEK YOLU EKONOMİK HATTI
  • DENİZ İPEK YOLU EKONOMİK HATTI
  • SANATTA MERKEZİLİK
  • 5. LİDER :
  • QIN SHI HUANG DI
  • MAO
  • TENG HSIAO -PING
  • 6. SÜREKLİLİK :
  • FENER BAYRAMI
  • ÇİN YENİ YILI
  • 9. YÜZ :
  • WANG YI'YE GÖRE PORTRENİN PRATİK ADIMLARI 5 DAĞ, 4 NEHİR
  • 10. TAKLİT :
  • WUQING
                           06 KASIM 2018 TARİHLİ UZAKDOĞU SANATI DERS NOTU


  • SAVAŞAN DEVLETLER ( MÖ 475 - 256 )
  • EGEMENLİK SAVAŞLARI
  • KAOS
  • NÜFUS 20 MİLYON
  • BATILI GÖÇERLER
  • YÜZ DÜŞÜNCE OKULU ( STRATEJİ AÇISINDAN ÇOK ÖNEMLİDİR.)
  • SAVAŞAN DEVLETLER DÖNEMİ
  • BATI ETKİLERİ
  • AHŞAP ESERLER
  • MAJIAYUAN
  • BAMBU YAZITLAR
  • MAJIAYUAN MEZARI
  • DOĞU WU DÖNEMİ, YÜKSEK MEVKİ MEZARI
  • HE
  • AHŞAP KAPLAN, CHU MEZARI
  • 100 DÜŞÜNCE OKULU
  • 1. KONFÜÇYÜSÇÜLÜK
  • 2. DAO DÜŞ EKOLÜ
  • MOHİZM
  • LEGALİZM
  • YİN-YANG OKULU
  • MANTIKÇILAR, İSİMLER OKULU
  • DİPLOMASİ VEYA YATAY
  • DİKEY İTTİFAKLAR OKULU
  • SENTEZCİLER OKULU
  • TARIMCILIK OKULU
  • MİNÖR KONUŞMALAR OKULU
  • ASKERİ OKUL
  • KONFÜÇYÜSÇÜLÜK
  • RU JIA
  • AHLAK GÖRÜŞÜNDE; İNSAN SEVGİSİ, ÖRNEK EVLAT VE TÖRELERE UYMAK YETER
  • İDEAL İNSAN, İDEAL TOPLUM YARATMA ÇABASINDADIR.
  • İNSAN DOĞUŞTAN İYİDİR, FAKAT BULUNDUĞU ORTAM ONU KÖTÜLEŞTİRİR.
  • ÜÇ KİŞİ BİRLİKTE YÜRÜRKEN, İÇLERİNDEN BİRİ MUTLAKA BİZİM ÖĞRETMENİMİZDİR.
  • YÖNETİCİLER RÜZGARA, OTLAR HALKA BENZER
  • HALK HÜKÜMDAR KARŞISINDA EĞİLMELİ, HER DEDİĞİNİ YAPMALIDIR.
  • DAO DÜŞÜNCE EKOLÜ ( DAO JIA )
  • KURTÇUK VE KUŞ YAZI KARAKTERİ
  • BU EKOLE GÖRE ''DAO'' EVRENİN DÜZENİDİR.
  • TEMEL İLKESİ ''WU WEI'' YAZI EYLEMSİZLİKTİR.
  • AYDINLAR YÖNETİMDE GÖREV ALMAMALI, DOĞAYA ÇEKİLİP KENDİLERİNİ BİLİME VERMELİDİRLER.
  • İDEAL ÜLKE KÜÇÜK, HALKI AZ OLMALIDIR.
  • DOĞAYA DÖNÜK BİR YAŞAM ÖNERİLİR.
  • MOHİZM ( MO JIA )
  • KONFÜÇYÜSÇÜLÜĞÜN İLK MUHALİFİDİR.
  • SAVAŞA VE SALDIRGANLIĞA KARŞI OLAN BİR EKOLDÜR. ANCAK SAVUNMA SAVAŞINA KARŞI DEĞİLDİR.
  • HERKESİN ÜRETİCİ OLMASINI SAVUNUR
  • YETENEKLİ OLAN DESTEKLENMELİ, ÜSTÜN OLANLA UZLAŞMALIDIR.
  • KAYNAKLARIN İSRAFINA KARŞIDIR. BU DÜŞÜNCEYE GÖRE MÜZİK VE CENAZE İŞLERİ İSRAFTIR.
  • LEGALİZM
  • FA JIA
  • DEVLET YÖNETİCİSİNİN SİYASİ GÜCÜNÜ VE YETKİLERİNİ ARTIRMAYA YÖNELİKTİR.
  • HALK DEVLETİN DÜŞÜNCELERİNİ BİLMEMELİDİR.
  • İNSANIN DOĞUŞTAN KÖTÜ OLDUĞUNU, BUNU DA ANCAK SERT YASALARLA VE CEZALARLA DÜZELTİLEBİLECEĞİDİR.
  • YIN - YANG OKULU
  • YIN - YANG JIA
  • İÇİNDE DENGE, UYUM VE EŞİTLİĞİN ÖZÜNÜ BARINDIRAN KARŞITLIK FELSEFESİDİR.
  • FELSEFENİN DENGE ANLAYIŞI, ÇELİŞKİ VE GERİLİMLE FARKLILIK VE ÇEŞİTLİLİKLE BAŞ EDİLMESİ ÜZERİNEDİR.
  • EKOLE GÖRE EVRENİN OLUŞMASI VE İNSANLARIN YAŞAMI
  • MANTIKÇILAR VEYA İSİMLER OKULU 
  • MING JIA
  • TEMELİNDE MANTIK TARTIŞMALARI YATAR.
  • BU EKOLLE BİRLİKTE SOYUT KAVRAMLAR ÜZERİNE TARTIŞMALAR BAŞLAMIŞTIR.
  • FARKLI VARLIKLAR ARASINDA BİLE BENZER NOKTALAR VARDIR, BU NEDENLE BÜTÜN VARLIKLAR TEK BİR VARLIKTIRLAR.
  • MUTLAK MUTLULUK, ŞEYLERİN DOĞASINI DAHA YÜKSEK ANLAMAYLA GERÇEKLEŞİR.
  • DİPLOMASİ VEYA YATAY DİKEY İTTİFAKLAR OKULU.
  • SU QIN VE ZONG YI TARAFINDAN GELİŞTİRİLDİ.
  • DİPLOMATİK STRATEJİSTLER OLARAK TANIMLAYABİLİRİZ. 
  • ZONG ( DİKEY İTTİFAK ) BEYLİKLERİ BİRLEŞTİRME DÜŞÜNCESİDİR.
  • HENG ( YATAY İTTİFAK ) BEYLİKLERİ BİRBİRİNE KIRDIRARAK TEK BİR GÜÇLÜ KRALLIĞIN KALMASI DÜŞÜNCESİDİR.
  • EKOLÜN ÜYELERİ DEVLETLER ARASI İLİŞKİLERİ YÖNLENDİRİR.
  • ZONG HENG JIA
  • SENTEZCİLER OKULU
  • ZA JIA
  • BU EKOL HAKKINDA BİLİNENLER SINIRLIDIR.
  • TARIMCILIK OKULU
  • NANG JIA
  • ÇİFTÇİLERİN ÜRETİMİNİ SOSYAL YAŞAMLARINI VE DÜNYA GÖRÜŞLERİNİ ELE ALAN DÜŞÜNCE AKIMIDIR.
  • KİŞİ İHTİYACI OLAN HER ŞEYİ KENDİ KARŞILAMALIDIR.
  • MİNÖR KONUŞMALAR OKULU
  • XIAO SHUO JIA
  • QIN
  • ÇİN SEDDİNİ BİRLEŞTİRİYOR.
  • PARA BİRİMİNİ BİRLEŞTİRİYOR.
  • ÖLÇÜ SİSTEMİNİ BİR YAPIYOR.
  • 3 ŞERİTLİ YOL SİSTEMİNİ OLUŞTURUYOR.
  • SAPLANTISI VAR ÖLÜMSÜZLÜK
  • QIN SHIHUANG'IN MEZARI
  • SIMA QIAN, SHIJI, MÖ 145-87
  • BANGU HANSHU
  • LIDAOYUAN
  • MEZARDAN BRONZ HEYKEL VE ATLAR ÇIKIYOR.
  • SHEN ZENGJIAN'IN 8 KARAKTERLİ YÖNTEMİ
  • MU - DAR VE UZUN YÜZ
  • YOU- UZUN YÜZ DAR ALIN GENİŞ YANAKLAR BÜYÜK ÇENE
  • SHEN - DAR ALINLI OVAL YÜZ GENİŞ ELMACIK KEMİKLER UZUN VE DAR ÇENE
  • GUO - KARE YÜZ YÜKSEK ELMACIK KEMİKLERİ GENİŞ ALIN VE YANAKLAR
  • TIAN - YUVARLAK KÖŞELİ KARE YÜZ ÇIKINTILI ALIN VE ELMACIK KEMİK
  • HAN HANEDANI ( MÖ 202 - MS 220 )
  • GÜCÜNÜN GÖKSEL OLMASI NEDENİYLE İMPARATOR EN YÜKSEKTEYDİ.
  • İMPARATOR WUDI SINIRLARI KUZEY KORE VE KUZEY VIETNAMA UZATTI.
  • BİRKAÇ SAVAŞLA ÇİNİ BİRLEŞTİRDİ VE MERKEZİ HÜKÜMETİ OLUŞTURDU.
  • BU DÖNEMDEN 20.YY'E YAŞAM TARZI AZ DEĞİŞTİ.
  • HAN HANEDANI SOSYAL SINIFLARA GÖRE EV TASARIM
                        13 KASIM 2018 TARİHLİ UZAKDOĞU SANATI DERS NOTU
  • 4 ( DÖRT DEĞERLİ ŞEY ) DÖRT ÜZERİNDEN ÇOK VURGU VAR.
  • GO WEIGI ( MÖ 1000 )
  • MAHJONG VEYA MAJIANG ( MÖ 8.YY )
  • LIUBO ( MÖ 1600 - 1046 )
  • XIANGQİ (MÖ 4.YY )
  • BUNLAR ANTİK ÇİNE DAYANAN STRATEJİ OYUNLARIDIR.
  • DÖRT MÜCEVHER. ÇİN RESMİNDE FIRÇA, MÜREKKEP ÇUBUĞU, KAĞIT, MÜREKKEP TAŞI
  • EN ERKEN NEOLİTİK DÖNEMDE GÖRÜLMÜŞTÜR. MÖ 10.000 - 4000 YABAN TAVŞANI KILLARINDAN BULUNUYOR.
  • MENG TIAN MÖ 221 -206
  • SERT KILLI FIRÇA ( KURT KILI )
  • ORTA SERTLİK ( KEÇİ KILI )
  • YUMUŞAK KIL
  • TU LONG'UN DÖRT ERDEMİ ( 1544 - 1605 )
  • SİVRİ UÇLULUK, MÜREKKEBİ EMEN KILLARIN UCU SİVRİ OLMALIDIR.
  • MUNTAZAMLIK, MÜREKKEBİ EMEN KILLARIN UCU DÜZ OLMALIDIR.
  • YUVARLAKLIK,
  • HAREKETLİLİK
  • FIRÇA KILLARININ SEÇİMİ
  • KAYNATMA
  • SU BANYOSU İŞLEMİ
  • FIRÇA UCU YAPIM
  • KAPAKLAMA
  • FIRÇAYA ŞEKİL VERME
  • SAPA YAZI KAZIMA
  • ÇİN RESMİNDE 5 TON VAR.
  • CAI LUN ( MS 48 - 121)
  • RULO - SUTRA - İPLİKLİ - XUAN FENG - LONG LI - KELEBEK - BAO BEI
  • RESİM RULOSUNUN TEMEL FORMATI
  • BASKI BİLGİSİ BÖLÜMÜ - RESİM - ÖN YÜZ - CENNETSEL GÖK
  • 1. MALZEME TOPLAMA
  • 2. İŞLEMDEN GEÇİRME
  • 3. LAPALAŞTIRMA
  • 4. KOTLU MALZEME VE HAVALANDIRMA
  • 5. FIRINLAMA
  • FORMLARINA GÖRE MÜREKKEP TABLALARI
  • GEOMETRİK - SU, XING
  • HAYVAN FORMLU - BİTKİ FORMLU
  • ISITMALI - CHAO SHOU
  • MÜREKKEP TABLASININ BÖLGELERİ - YAN CHI - YAN GANG - YAN BIAN - YAN BEI - YAN TANG - YAN E - YAN CE
  • DÖRT BÜYÜK YAN
  • TANG DÖNEMİ - KIRMIZI DAMARLI TAŞ
  • TAOHE MÜREKKEP TABLASI - SONG
  • DUAN MÜREKKEP TABLASI - TANG
  • SHE MÜREKKEP TABLASI - TANG
  • RESMİN DÖRT AŞAMASI
  • GUO - ÇİZGİSEL ALT YAPI
  • CUN - ÇATLAK DOKUSU
  • CA - SIYIRMA, SIVAMA
  • DIAN - NOKTA TUŞLAR
  • DÖRT CENTİLMEN
  • KASIMPATI - KEÇİ
  • BAMBU - TEKNE
  • SÜS ERİĞİ - AĞAÇ
  • ORKİDE - DOSTLUK SEMBOLÜ - KUŞLAR
  • DÖRT HAYVAN
  • SİYAH KAPLUMBAĞA - KUZEY
  • KIRMIZI ANKA - GÜNEY
  • BEYAZ KAPLAN - BATI
  • YEŞİL EJDER - DOĞU
  • DÖRT GÜZEL
  • XI SHI MÖ 465 - 520
  • WANG ZHAOJUN MÖ 206 - MS 58
  • DIAO CHAN
  • YANG GUIFEI 719 - 756
  • DÖRT BÜYÜK AŞK
  • KELEBEK AŞIKLAR ZHU VE LIANG
  • BAYAN MENG JIANG ÇİN SEDDİNİN ÇÖKÜŞÜ
  • BEYAZ YILAN EFSANESİ
  • DOKUMACI KIZ VE ÇOBAN
  • DÖRT RAHİP RESSAM
  • BADA SHANREN, DOĞADAN RESİMLER
  • DAMON HONGREN
  • KUN CAN
  • SHI TAO
  • KÜLTÜR DEVRİMİ
  • 1966 - 1976 YILLARI ARASINDA OLDU.
  • HEDEF DÖRT ESKİYİ İMHA ETMEKTİ.
  • 1. ESKİ GELENEKLERİ
  • 2. ESKİ KÜLTÜRÜ
  • 3. ESKİ ALIŞKANLIKLARI
  • 4. ESKİ DÜŞÜNCELER
  • DÖRTLÜ ÇETE
  • YAO WENYUAN
  • JIANG QUING
  • ZHAG CHUNQIAD
  • WANG HONGWEN
  • DÖRT EN PAHALI
  • ZEN BIANZHON
  • Y'NİN MEZARINDAN ÇIKAN ZİLLER


                      20 KASIM 2018 TARİHLİ UZAKDOĞU SANATI DERS NOTU


  • UZAKDOĞU SANATI ÇİN TEMELLİDİR SONRA JAPONYA VE KORE'YE SIÇRAMIŞTIR. ÇİN VE JAPONYA ÇOK ETKİNDİR.
  • COĞRAFİ VE İKLİM ÖZELLİKLER KÜLTÜR VE SANATDA ÖNEMLİDİR. COĞRAFİ AÇIDAN DAHA KAPALI OLMASI SANAT VE KÜLTÜRÜ YANSIYOR.
  • KÜLTÜR VE SANATA ETKİ EDEN ETMENLER
  • 1. DÜŞÜNCE VE İNANÇ SİSTEMİ
  • 2. COĞRAFYA VE İKLİM
  • 3. TOPLUMSAL YAPI
  • 4. EKONOMİ VE TİCARET ( İPEK YOLU )
  • 5. GELENEKSEL KÜLTÜRDE SÜREKLİLİK
  • AYNI YERDE OLMALARINDAN DOLAYI SÜREKLİLİK 
  • İNANÇ VE DÜŞÜNCE SİSTEMİ : ÇİN'İN DOĞUSU 3 DİNİN HARMANLANDIĞI BUDİZM, TAOİZM, KONFÜÇYÜS
  • JAPONYA'DA ŞİNTOİZM, KORE'YE AİT BİR ŞAMANİZM
  • BUDİZM: YAŞAM ÇEMBERİ, YAŞAM DÖNGÜSÜ, TANRI VEYA TANRIÇA İNANIRLIĞI ÜZERİNE TEMELLENMEMİŞTİR.
  • SIDDHARTHA GAUTAMA'NIN BİLGELİĞİ VE ÖĞRETİLERİ ÜZERİNE TEMELLENMİŞTİR. İKİ TÜRÜ VARDIR. MAHAYANA VE HIRAYANA
  • ACI ÇEKTİREN YAŞAM DÖNGÜSÜNDEN KURTULUP, KİŞİSEL AYDINLANMA ÇABASI
  • BAZI MEZHEPLER BUDA'YI KOZMİK OLUŞUM OLARAK KABUL EDER. ( TAO İLE KARIŞIM ZEN BUDİZMİ )
  • JAPONYA, ÇİN, VİETNAM, TAYLAND, MYANMAR, GÜNEY SRİ LANKA HALK ARASINDA İÇSELLEŞMİŞ DEĞİL POPÜLİST BİR YAKLAŞIM VAR. ÇİN NÜFUSUNUN ÇOĞU ATEİST. HRİSTİYANLIK ÇİN'DE ESKİ ZAMANLARDA VAR.
  • GANDAR-MATURA BÖLGESİNDE SEMBOLLER BURADAN YAYILDI. BUDİZM İLE İLGİLİ İKONALAR ÜRETİYOR. KANİŞKA İLE KUTSAL METİNLER İLE YAYILIR.
  • GANDHARA, MAHAYANA
  • TİBET KÜLTÜR SANAT FARKLIDIR. HER İKİ TARAFTAN GİDEN METİNLERDE FARKLILIK OLUŞUYOR. BUDA FİGÜRÜ FARKLIDIR. JAPONYA İLE TİBET KENDİ DEĞERLERİ İLE HARMANLANIYOR.
  • GANDARI BUDİST METİNLER, MS 1
  • BEYAZ AT TAPINAĞI, LUOYANG MS 68
  • ÇOK YAKIN BÖLGEDE SAONI TAPINAĞI
  • BUDİZM ÇOĞU DÖNEMDE YÖNETİMLE BİRLİKTE HAREKET ETMİŞTİR.
  • TAOİZM : ZAMAN İÇİNDE LİDERLER TANRILAŞTIRILIYOR. KUTSAL METİNLER SEMAVİ DİNLER İLE BİR ORTAK YÖN
  • ÇİN'İN YEREL DÜŞÜNCE SİSTEMİDİR.
  • LAO ZI TARAFINDAN MÖ 6 YY'DA ORTAYA KONULDU.
  • TAOİZM'İN ESKİ METİNLERİ DAO DE JING'IN ANLAMI DAO (YARATICI İLKE), DE (İNSAN ERDEMİ) JING (YAZIT)
  • TAO EVRENİN DÜZENİDİR.
  • DIŞ DÜNYADAKİ NESNELER BİZATİHİ (GERÇEKLİĞİ BİLİNMEYEN SEZGİSEL)
  • RUHBAN SINIFI DİNİ LİDERLE OLUŞU
  • QINGYANG SARAYI, CHENGDU DÖNEMİ
  • DIŞARIDAN MİMARİ AYNI İÇİNDE FARKLI
  • KONFÜÇYUSCULUK : ÇİN'İN YEREL DÜŞÜNCE SİSTEMİ
  • KUNG FUZI TARAFINDAN 6.YY'DA KURULDU.
  • GÖK, YER VE ATALARA TAPILIR.
  • TOPLUM VE DEVLETİN MUTLULUĞU İÇİN TAVSİYEDE BULUNUR.
  • BİREYİN ERDEMİ MERKEZLİDİR.
  • WU JING (BEŞ KLASİK) EN ÖNEMLİ METİNLERDİR.
  • KONFÜÇYUS TAPINAKLARI
  • ÇİN COĞRAFYASI
  • İKİ ÖNEMLİ NEHRİ
  • HUANG HE - YANGTZE ARASINA YERLEŞMİŞLER.
  • TARIM-SULAMA KANALLARI YÜKSELTİLİR. MS 2.YY
  • ŞU ANDA YUKARISI BUĞDAY AŞAĞISI PİRİNÇ 1/3 ÇÖL TAKLIMAKAN
  • TAKLIMAKAN ÇÖL KUZEYİ VEYA GÜNEYİ ÇIKIŞ KOŞGER
  • KUZEY MOĞOL TÜRKLERİ SALDIRILARI - GÜNEY AÇLIK
  • KÜLTÜR İÇE KAPALI
  • ÇİN RESMİNDE DAĞLIK RESİMLER ÇOK ÖNEMLİ
  • HUAN JAN - RESSAMLARI DAĞ RESMİ YAPIYOR
  • HİBRİT TARIM BURADAN ÇIKMIŞTIR.
  • SU İLE NEHRİ YÖNLENDİREREK EVLERİN BAHÇELERİ İÇİNDEN SEN SHU ( DAĞ VE SU RESMİ BOŞLUK TANIMLAYAN) BİR ŞEKLE DÖNÜYOR.
  • YAPAY GÖLETLER, YAPAY KANALLAR
  • SU, ÖDÜNÇ MANZARA ALMA ANLAMINA GELİYOR. ÇÜNKÜ YANSIMA VAR.
  • GOBİ ÇÖLÜ, TAKLIMAKAN GELİYOR.
  • CHUN XIA GIU DONG MEVSİMLER
  • ÇİN'İN BÖLGESEL İKLİM ÖZELLİKLERİ ALP SOĞUĞU, KITASAL İKLİM, MUSON İKLİM, ALT TROPİKAL BÖLGE MUSON İKLİMİ,
  • BİTKİ ÖRTÜSÜ SANATA VE KÜLTÜRE KONU OLARAK GİRMİŞ.
  • SÜS ERİĞİ AĞACI ÇOK ÖNEMLİ RESİMDE, JAPONYA DA SAKURA KİRAZAĞACI OLUYOR. BUNLAR BU İKLİMDE YETİŞEN AĞAÇ SANATA YANSIMIŞ.
  • KIŞ KUZEY ÇİN -40,-50 BURADA BUZ HEYKEL KENTİ OLUŞTURULUYOR. ÇİN'DE YAŞAYAN 56 MİLLİYET
  • ESKİ ÇİN EKONOMİSİ VE TİCARET
  • KARA VE DENİZ İPEK YOLU
  • İLK TARIM TOPLUMLARI
  • GELENEKSEL ÜRETİM BİÇİMİ
  • MODERN END
  • İPEK YOLU
  • YAZI KÜLTÜRÜ ÇOK ÖNEMLİ ÇOK BELGEYE SAHİPLER
  • %87 Sİ GELENEKSEL SANATA BAĞLI  KALİGRAFİ 4000 KARAKTERİ BİLMENİZ GEREKLİ
  • ÇİN'İN YENİ YIL KUTLAMALARI
  • FENER BAYRAMI EJDER, ATALARA TAPINMA, ÖLÜLER BAYRAMI CIN MIN JE
  • ÖLÜLER İÇİN PARA, ARABA NEYSE ONU YAKIYORLAR.
  • ŞİNTOİZM :
  • ÇİN'DE YOK JAPONYA DA
  • YEREL DİNDİR.
  • MÖ 4-5 YY KURUCU BİLİNMİYOR
  • SHIN TANTI TO TAO'DAN GELİR
  • YOL YANİ TANRININ YOLU ANLAMINA GELİR.
  • ANİMİZM DOĞADA
  • PAGANİZM
  • YAZITLAR
  • ZEN BUDİZMİ :
  • EN İYİ BAHÇELER KYOTO'DA, JAPONLARIN KENDİLERİNE HAS ZEN BAHÇESİ VARDIR.
  • SAKODA XIENTEGANG TAPINAĞI
  • KONFÜÇYUS TAPINAĞI
  • JAPONYA COĞRAFYASI %70 DAĞLIKTIR. 
  • FUJİ DAĞI
  • RIKICHU DOĞAL PARKI
  • KAWACHI FUJI BAHÇESİ
  • BONZAİ AĞAÇLARI
  • SAKURA, HİNTONO
  • İMPARATORLUK SARAYI
  • GÜMÜŞ TAPINAĞI KYOTO
  • JAPONYA HOMOJEN BİR TOPLUM
  • KAPALI ADA KÜLTÜRÜ
  • AYNI DİL KÜLTÜR PAYLAŞIMI
  • ETNİK MİLLİYET YOK DENECEK KADAR AZDIR.%98,5 JAPON
  • 17.YY JAPON TİCARET YOLU
  • HİRAGANO - KATAKANA
  • KORE ŞAMANİZMİ
  • KÖKENİ MÖ 5000'Lİ YILLAR
  • ORTA ASYA KAYNAKLI
  • ŞAMANİZM TEMELİ GÖK TANRI
  • ŞAMANİZM DİN ADAMI BABADAN OĞULA GEÇİYOR
  • KUTSAL METİN İNANÇ VE İBADET GİBİ ÖZELLİKLER YOK
  • SORAK DAĞI
  • BAEKDU DAĞI
  • SEONGSON, ILCHULBONG JEJU ADALARI
  • JEJU ADASI
  • GYMNYEONG
  • GYEONGBOK SARAYI
  • ESKİ DÖNEM KORE EKONOMİSİ
  • PARA AĞAÇ KIRARAK VERİYORSUNUZ
  • İPEK YOLU BAĞLANTI
  • DENİZ TİCARETİ, BALIKÇILIK, TARIM TOPLUMU
  • %97 KORELİ - JAPON, ABD, HAN ÇİNLİSİ
  • %43 BUDİZM %34,5 PROTESTAN %20,6 KATOLİK
                         27 KASIM 2018 TARİHLİ UZAKDOĞU SANATI DERS NOTU


  • ON KELİMEDE ÇİN
  • MADE IN CHINA
  • ESNEKLİK
  • LİDER
  • YAZMAK
  • SÜREKLİLİK
  • YÜZ
  • TAKLİT
  • RİTÜEL
  • DÖRT DEĞERLİ ŞEY
  • GENİŞLİK-BÜYÜKLÜK
  • GELENEKSEL ÇİN RESMİ
  • YUAN HANEDANI (1279-1368)
  • MOĞOL HAKİMİYETİ
  • WEN REN 
  • WEN RENLER İN BÜROKRATLIĞI REDDETMESİ
  • PASİFİST SANATÇILAR
  • ÜÇ DİN BİRLİKTELİĞİ
  • TAOİZM ZİRVEDE
  • TAPINAK DUVAR RESİMLERİNDE PATLAMA ÇOK SAYIDA
  • MÜNZEVİ RESSAMLAR
  • IŞIKLI VERMİLYON MANZARASI
  • SARAY AKADEMİSİ KALKIYOR.
  • TAPINAKLAR 
  • ÇİÇEK KUŞ RESİMLERİ
  • GÜNEYİN DÖRT BÜYÜK MANZARACISI
  • NIZAN-WUZHEN-HUANG GONGWANG-WANG MENG
  • ÇOK ODAKLI
  • İÇ BÜKEY VE DIŞ BÜKEYLE ÖNE VE ARKAYA GETİREBİLİR
                  25 ARALIK 2018 TARİHLİ UZAKDOĞU SANATI DERS NOTU


  • Gandra dan Çin'e girişte Uygur özerk bölgesinde budist sanatın ilk Çin'e girişinden bahsettik. Çin'e ilk başlatan Kuzey Wei Toba Türklerinden bahsettik. Yönetimi ele geçiriyor ve azınlık olarak yönetmeye başlıyor. Budizmi kabulleniyorlar. Budizmi aynı zamanda kullanıyorlar. Yönetim dünyaya gönderilmiş Buda olarak kabul görürüyor. Budist ruhban sınıfı tarafından tahakkata? olarak görülüyor. Hem Buda hem de imparator olarak kabul görüyor.
  • Yatay eksende dikey eksende karşılaştırmalı olarak Budizmin yayılmasına değerlendireceğiz. Yatay eksen Uygur bölgesinden içeriye doğru girerken bir üslup değişmesine uğruyor. Yani Çinlileşiyor Gandara üslubu Kuzey Wei'nin geliştirmesiyle Budist sanatta Çinlileşme sürecine giriyor. Yatay eksende bir çinlileşme süreci oluyor.
  • Dikey eksende kuzeyden güneye indiğimizde de Kuzey Budizmi ile Güney Budizmi arasındaki dönemsel farklılıkları incelemiş olacağız. Yani iki üslup oluşuyor. Birincisi Çinlileşme ikincisi Çinlileştikten sonra Kuzey ve Güney arasındaki sanat farklılığını inceleyeceğiz.
  • Yatay eksende uslüp farklılığı nasıl olduğu Kuzey Wei yukarıdan gelmesi ile birçok imparator Datona? oradan Doğyana? nüfusları aktarıyor. Gansu? Dunhang bölgesinde mağara tapınakları var. Gansu bölgesinde ilerledikçe Budist siteler var. Budist sanata etki etmiş 3 önemli imparator var. Tuobo Gui (386-409)  birincisi kabulleniyor, ruhban sınıfınıda yanına çekiyor. Birde anti Budist akım gelişiyor. Tuoba Tao (424-452) taoist oluyor. Danışmanın etkisiyle. Tapınakları yıkıyor. Sonra Tuobo Jun (452-465) tekrar Budist sanata hız veriliyor. Heykeller yapılıyor. Heykeller daha önceki 5 imparatorun portreleri Buda portresi olarak yapılıyor. Budizm daha da ileriye gidiyor. Bu dönemde binlerce tapınak. Onbinlerce din adamı ruhban sınıfı devlet tarafından destekleniyor. Tuobo Türklerinin kendi arasında çatışmalar çıkıyor. Çinlileşmekten dolayı. Batı Wei - Doğu Wei olarak ikiye ayrılıyor. 
  • Birçok aile başkent Datong'a? zorunlu göç veya bir şekilde kültürel başken old. için oraya yol alıyor. 39-40 bin ailenin gitmesi ile oradaki Budist sanatı ileriye taşıyor. Bu sanatçıların örgütlenmesi beşli sistemdir.1. Dulio (dushi, dujang) art direktör. 2. Boshi, uzman 3. Shi, Usta 4. Jiang, Kalfa 5. Sheng, Çırak. Çok erken bu örgütlenme başlamış. Üç önemli isimden birisi mağara resimlerinde Mogao da duvar resimlerinde nasıl bir iş örgütlemesi yaptığını gösteren resimler var.
  • Mağara tapınakları önceden nasıl yapılacağını tespit ediyor. Eğimli olarak yukarıdan aşağıya çökme riskini kaldırmak için içerisine kaba sıva sonra ince sıva yapılıyor. Sonra Dushi'nin gözetimde duvar resimleri yapılıyor. Heykeltraşlar iki grup var. Taş kumtaşı ise heykeller oyularak uygun değilse önce ahşap iskelet sonra saman ile sarılıyor sonra kil ile bezeniyor ince sıva ve üzeri boyanıyor. Pigment malayit yeşili ile azurit mavisi vermilyon çok kullanılıyor. İçerisinde kurşun olduğu için zamanla kararıyor. Özellikle Kuzey Wei de yapılanların siyahlaştığı ya da renklerin solduğunu görüyoruz.
  • Mogao ( Boğaz Tapınağı) Dunhang mağaraları, Binginsi, Mai Che şan Çinyan Pinyan Gansu koridorunda dikkate alınacak beş tane Budist sitedir.
  • Dunyang ın en önemli üç sitesi bunlar Mogao, 735 mağara, 2000 heykel, 45.000 m2 duvar resmi (439-535) Kuzey Wei sanatı dünyanın en önemli budist sanat merkezlerinden bir tanesi Kuzey Wei ile burada budist sanat oluşmaya başlıyor. Bu mağaraların 11'i açık.